Kariera i rodzina. Stuletnia podróż kobiet ku równości

Opis

Tytuł oryginału:
Career and family: women’s century-long journey toward equity.
First edition. Princeton, New Jersey: Princeton University Press, 2021

Fragment Przedmowy do polskiego wydania

(…) Nierówna sytuacja kobiet i mężczyzn na rynku pracy jest zjawiskiem powszechnym. Występuje na całym świecie, ma wiele przejawów, a wśród tych najlepiej opisanych można wymienić ograniczenia w samym dostępie do rynku pracy lub konkretnych zawodów oraz nierówne wynagrodzenie otrzymywane za pracę, czyli międzypłciową lukę płacową. Claudia Goldin w swoich licznych artykułach, które ukazały się w wiodących czasopismach ekonomicznych (m.in. „Journal of Political Economy”, „Journal of Economic Perspectives” czy „American Economic Review”), podejmowała te tematy
i poszerzała naszą wiedzę dotyczącą nie tyle istnienia samych nierówności, co ich przyczyn. Niniejsza książka, wydana przez Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, przedstawia wyniki tych badań w formie spójnej narracji o historii pracy kobiet na przestrzeni ponad 100 lat.

(…) Opisane problemy nierówności kobiet i mężczyzn są w końcu doświadczeniem wielu osób żonglujących swoim czasem między pracą a rodziną, próbujących osiągnąć sukces w obu tych przestrzeniach.

Anna Zachorowska‑Mazurkiewicz
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Claudia Goldin – Nobel 2023. Naukowe uzasadnienie Komitetu Noblowskiego

Komitet ds. nagród w dziedzinie nauk ekonomicznych ku pamięci Alfreda Nobla (The Committee for the Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel) 9 października 2023 roku uhonorował taką nagrodą Claudię Goldin „za pogłębienie wiedzy na temat sytuacji kobiet na rynku pracy”.

(…) W 40‑stronicowym naukowym uzasadnieniu przyznania tej nagrody Komitet Noblowski eksponuje znaczenie podejmowanej przez Claudię Goldin tematyki. Kobiety są bowiem zdecydowanie niedostatecznie reprezentowane na światowym rynku pracy, a pracując, zarabiają mniej niż mężczyźni. Tylko około 50% kobiet pracuje lub aktywnie poszukuje pracy zarobkowej, podczas gdy w przypadku mężczyzn wskaźnik ten wynosi 80%. Różnice między aktywnością na rynku pracy i sytuacją zarobkową kobiet i mężczyzn mają w zasadzie charakter stały i to zarówno w ujęciu historycznym, jak i z uwzględnieniem poszczególnych krajów, choć różnice te występują w zróżnicowanym wymiarze. Są szczególnie duże w Azji Południowej, na Bliskim Wschodzie i w Afryce, gdzie niekiedy przekraczają 50 punktów procentowych. Sto lat temu podobnie duże różnice we wskaźnikach aktywności zawodowej pomiędzy kobietami i mężczyznami występowały w Ameryce Północnej i Europie. Jednak w ciągu minionego stulecia nastąpiła tu zasadnicza zmiana. W wielu bowiem krajach wysoko rozwiniętych udział kobiet na rynku pracy wzrósł ponad trzykrotnie, co może być traktowane jako jeden z najbardziej znaczących przejawów zmian społeczno‑gospodarczych, jakie zaszły w tych krajach w ciągu ostatnich 100 lat. Jednak Goldin zastrzega, że równe uczestnictwo kobiet i mężczyzn na rynku pracy nie oznacza równości płac.

Komitet Noblowski zwraca uwagę, że np. w krajach OECD kobiety zarabiają średnio o 13% mniej niż mężczyźni. Przy tym kobiety zazwyczaj pracują na stanowiskach charakteryzujących się mniejszymi możliwościami awansu. W dodatku kobiety są zdecydowanie niedostatecznie reprezentowane w zarządach korporacji i na innych stanowiskach kierowniczych. Na całym świecie występują różnice w zarobkach także ze względu na płeć i zjawisko „szklanego sufitu” w awansach kobiet.

(…) Claudia Goldin jako pierwsza przedstawiła całościowy obraz dochodów kobiet i ich udział w rynku pracy w ujęciu historycznym na przestrzeni ponad dwóch wieków, tym samym łącząc historię i ekonomię. Zidentyfikowała kluczowe czynniki wpływające na różnice między płciami na rynku pracy zarówno pod względem dostępności określonych stanowisk pracy, jak i pod względem wynagrodzeń. Goldin zebrała dane z USA za okres ponad 200 lat, co umożliwiło odpowiedź na pytanie, jak i dlaczego różnice między płciami w zarobkach i wskaźnikach zatrudnienia zmieniały się w czasie.

(…) W konkluzji naukowego uzasadnienia nagrody dla Goldin Komitet Noblowski podkreśla, że równe szanse na rynku pracy i pod względem wynagrodzeń mają kluczowe znaczenie dla kształtowania zdrowego i zamożnego społeczeństwa. Dzięki jej pionierskim pracom naukowym znacznie więcej wiadomo na temat czynników leżących u podstaw konwergencji płci, a także na temat barier w tym zakresie. Goldin dowodzi fundamentalnej roli dzietności i rodziny oraz organizacji w kształtowaniu różnic między płciami w podaży pracy i płacach.

Elżbieta Mączyńska
honorowa prezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego;
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

***********************************************************

Kariera i rodzina. Stuletnia podróż kobiet ku równości – Claudia Goldin

Noblistka z 2023 roku w przystępny sposób ukazuje, jak przez ostatnie sto lat zmieniała się rola kobiet w pracy zawodowej i życiu rodzinnym. Opierając się na danych i historii, autorka pokazuje, dlaczego mimo postępu wciąż nie osiągnęliśmy pełnej równości. To książka, która pomaga lepiej zrozumieć wyzwania współczesności – nie tylko kobietom, lecz wszystkim zainteresowanym społecznymi przemianami.

Dlaczego warto przeczytać tę książkę?

• Unikalny, wyselekcjonowany przez ekspertów tytuł noblistki z 2023 roku
• Lektura aktualna, merytoryczna i inspirująca – o roli kobiet w pracy i rodzinie
• Doskonała na plażę, do walizki oraz jako wartościowy prezent dla osób zainteresowanych społecznymi przemianami