Społeczna Gospodarka Rynkowa – ustrojowa przyszłość

Spis treści

 

 

Elżbieta Mączyńska, Piotr Pysz

Wstęp   11

 

CZĘŚĆ I. SPOŁECZNA GOSPODARKA RYNKOWA – ISTOTA, PODŁOŻE I ANALIZY

 

David Gregosz

Wirtschaftspolitik: Soziale Marktwirtschaft als christdemokratisches Fundament   21

1.1. Einführung   21

1.2. Der Weg zur gesellschafts- und wirtschaftspolitischen Konzeption der Sozialen Marktwirtschaft   22

1.3. Die Freiburger Schule: Euckens Prinzipien der Wettbewerbsordnung   23

1.4. Von der Freiburger Schule zur Sozialen Marktwirtschaft: Konzept, Menschenbild und Werte   25

1.5. Die Umsetzung der Sozialen Marktwirtschaft, deren Weiterentwicklung und deren Rolle in der CDU   27

1.6. Ordnungspolitik ist gefordert   31

 

Grzegorz Szulczewski

Zarys metody morfologicznej w ekonomii na podstawie Die Grundlagen der Nationalökonomie Waltera Euckena i jej znaczenie dla budowy podstaw ordopolityki społeczno‑gospodarczej   33

Wprowadzenie   33

2.1. Matematyka a ekonomia  34

2.2. Biologia a ekonomia   35

2.3. Waltera Euckena metoda morfologiczna. Typy idealne a ujęcie porządku gospodarczego   39

Podsumowanie  43

 

Anna Ząbkowicz

Wolność i panowanie w ordoliberalnym porządku gospodarczym   47

Wprowadzenie   47

3.1. Szkoła fryburska w historycznym kontekście   48

3.2. Czy konkurencja i wolność zawierania kontraktów zawsze służy ładowi ekonomicznemu i przedsiębiorczości?   50

3.3. Na czym miałaby polegać społeczno-gospodarcza misja państwa?    51

Podsumowanie   54

 

Jürgen Wandel

Soziale Marktwirtschaft und das unterschätze Staatsversagen   57

Einleitung   57

4.1. Theoretische Erklärungen   59

4.2. Fallbeispiel für Staatsversagen: Energiewende    64

Fazit  67

 

Andrzej Szplit

Społeczno‑Ekologiczna Gospodarka Rynkowa aktywnym rezultatem traktatu lizbońskiego   69

Wprowadzenie   69

5.1. Państwo a rynek, czyli Keynes vs. Hayek   70

5.2. Jeśli nie Hayek i Keynes, to kto?   71

5.3. Traktat lizboński perspektywą postępu społeczno-gospodarczego Europy  73

5.4. Społeczno-Ekologiczna Gospodarka Rynkowa rezultatem koncepcji sustainable development   76

5.5. Metoda oceny stopnia skuteczności (ładu)   78

Podsumowanie   81

 

CZĘŚĆ II. SPOŁECZNA GOSPODARKA RYNKOWA  A SEKTOR FINANSOWY

 

Harold James

Why can’t you see / What you’re doing to me / When you don’t believe a word I say: The Role of Central Banks in Rebuilding Social Capital  85

Introduction   85

6.1. Central Banks   85

6.2. Price Stability and Full Employment   87

6.3. Managing Money   89

6.4. Purposes   90

6.5. Credit Policy and Privacy   94

 

Piotr Pysz

Kształtowanie federalnego ładu społeczno‑gospodarczego w Unii Europejskiej: Déjà vu amerykańskiej koncepcji reformy finansów publicznych Alexandra Hamiltona  97

Wprowadzenie   97

7.1. Dlaczego model reformy Hamiltona?   99

7.2. Polityka kształtowania europejskiego ładu społeczno-gospodarczego   100

7.3. Perspektywy integracji europejskiej   102

Podsumowanie   105

 

Katarzyna Kamińska, Ewa Kulińska‑Sadłocha

Wpływ finansowania działań antycovidowych na dług publiczny państwa – przypadek Polski i Niemiec   107

Wprowadzenie   107

8.1. Finansowanie działań antycovidowych a zadłużenie publiczne w Polsce   108

8.2. Rozwój zadłużenia w Niemczech   113

Podsumowanie   116

 

CZĘŚĆ III. SPOŁECZNA GOSPODARKA RYNKOWA – CZYNNIKI EROZJI VS. CZYNNIKI REWITALIZACJI

 

Elżbieta Mączyńska

Cywilizacyjne przesilenie i społeczno‑gospodarczy (nie)ład   121

Wprowadzenie   121

9.1. Przesilenia cywilizacyjne   123

9.2. Przesilenie cywilizacyjne – cywilizacja postindustrialna   126

9.3. Zmiany ustrojowych modeli społeczno -gospodarczych. Wzrost zainteresowania ordoliberalną koncepcją społecznej gospodarki rynkowej   131

Podsumowanie   134

 

Michał Moszyński

Europa między globalizmem a demokracją   137

Wprowadzenie   137

10.1. Główne tezy Wolfganga Streecka   139

10.2. Krytyczna ocena argumentacji Streecka   144

10.3. Antyteza: poglądy Jana Zielonki   146

Podsumowanie   148

 

Maciej Miszewski

Wartości i instytucje ordoliberalnego ładu społeczno‑gospodarczego a obecna faza kryzysu cywilizacyjnego  151

Wprowadzenie  151

11.1. Problematyka wartości w myśli ordoliberalnej 152

11.2. Instytucjonalne uwarunkowania realizacji wartości ordoliberalnych 158

Podsumowanie  160

 

Ewa Zeman–Miszewska

Ordoliberalna wizja państwa a jej uwarunkowania w realiach współczesności   163

Wprowadzenie   163

12.1. Państwo jako strażnik „ordo”   164

12.2. Konkurencyjność i „przewaga siły państw”   165

12.3. Modele funkcjonowania państw   168

Podsumowanie   173

 

Eugeniusz Gostomski

Monopole i oligopole realnym zagrożeniem dla Społecznej Gospodarki Rynkowej   175

Wprowadzenie   175

13.1. Stopniowy odwrót w niemieckiej polityce gospodarczej i społecznej od idei społecznej gospodarki rynkowej   176

13.2. Monopolizacja w gospodarce światowej  177

13.3. Monopolizacja w dobie rewolucji cyfrowej  179

Podsumowanie  181

 

CZĘŚĆ IV. MISCELLANEA

 

Marzenna Kowalik James

Energy Security in Europe in the 21st Century, the Role of Empirically Tested Theories in Debates About Nord Stream 2   185

Introduction   185

14.1. European Gas Shortage in 2021 and Political Conflict over Nord Stream 2   187

14.2. Theories of the Structure of Energy Trade and Political Independence   194

14.3. Testing Theories   197

Conclusion  198

 

Józefa Famielec

Ład społeczno‑gospodarczy i Społeczna Gospodarka Rynkowa – wyzwania edukacyjne – wyniki ewaluacji wśród studentów   201

Wprowadzenie   201

15.1. W poszukiwaniu modelu ładu społeczno-gospodarczego – wzorce Ludwiga Erharda i Waltera Euckena   202

15.2. Wyniki ewaluacji strategii i działań finansowania zrównoważonego w Polsce   206

Podsumowanie   215

 

Elżbieta Skąpska

Zasady Społecznej Gospodarki Rynkowej w usługach   217

Wprowadzenie   217

16.1. Społeczna Gospodarka Rynkowa i usługi w kontekście rynkowym   219

16.2. Społeczna Gospodarka Rynkowa i usługi w kontekście społecznym 223

Podsumowanie   227

 

Anna Edyta Jurczuk, Piotr Pysz

Społeczna Gospodarka Rynkowa – systematyczny przegląd literatury   229

Wprowadzenie  229

17.1. Problemy SGR   230

17.2. Systematyczny przegląd literatury   233

Podsumowanie  240

 

Streszczenia  259

Abstracts   267

Spis tabel   275

Spis rysunków i wykresów   277

Indeks nazwisk  279

Indeks rzeczowy   285

Noty o Autorach   301

(…) Przedmiotem publikacji jest Społeczna Gospodarka Rynkowa (SGR), a wiodącym problemem są możliwości wykorzystania tej znanej i pozytywnie zweryfikowanej
w praktyce koncepcji rozwoju społeczno-ekonomicznego opartej na ordoliberalnej teorii ładu społeczno-gospodarczego i wywodzącej się z niej koncepcji SGR.

(…) Ta cenna i inspirująca publikacja ukazuje się w okresie nasilania populizmu i nowego nacjonalizmu oraz protekcjonalizmu gospodarczego i ograniczania otwartości państw na zewnętrzne stosunki gospodarcze.

Fragment recenzji prof. Bohdana Jelińskiego

 

(…) Autorzy monografii stawiają sobie jako cel udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

– W jakim stopniu koncepcje teoretyczne Społecznej Gospodarki Rynkowej (SGR) stanowią czynnik tworzenia współczesnej polityki gospodarczej oraz kreowania nowych form ustrojowych?

– Czy społeczna gospodarka rynkowa może być obecnie implementowana w różnych warunkach gospodarczych, zwłaszcza w okresie kryzysowym i pokryzysowym?

– Czy systemy gospodarcze, przechodzące kryzys mogą funkcjonować bardziej efektywnie stosując instrumenty społecznej gospodarki rynkowej?

(…) Monografia jest wyjątkowym opracowaniem w zakresie tematyki, jak i sposobu prezentacji poszczególnych zagadnień. Jest to niewątpliwie książka ważna i potrzebna na rynku publikacji ekonomicznych.

Fragment recenzji prof. Roberta Ciborowskiego